Дозиметриялық әдістердің мүшелерді ішкі сәулелендіруде және алыстатылған эффектілерге мүмкін болатын әсер етуінде қолданылуы.
Кілт сөздер:
ішкі экспозиция, Курчатов, егеу құйрықтар, мүшелер, 56Mn ұнтағы, сынамаларАңдатпа
«Байкал-1» Курчатов реакторлық комплексінде (Курчатов қ., Шығыс Қазақстан облысы) әсер ету эффектісін зерттеу бойынша эксперимент кезінде 56Mn ұнтағы шаңының егеуқұйрықтарға әсері бойынша ішкі дозиметриялық зерттеу жүргізілді. Берілген зерттеу Жапония, Қазақстан және Ресей Федерациясының ғалымдары тобымен жүзеге асырылды. Адамға мүмкін әсері эффектісімен және Семей ядролық сынақ полигонына жақын орналасуы әсерінен мүмкін ішкі сәулелену эффектісімен, сондай-ақ Хиросима мен Нагасакидегі атом бомбасының жарылысы, Чернобыль АЭС-дағы апат, т.б. әсерінен сәулелену постэффектісімен шартталған радиация әсерін зерттеу маңызды болды. Егеуқұйрықтарды сәулелендірудің екі сценариінің мәліметтерін салыстыру жүргізілді: а) эксперименттік бокс тек қана ауа фильтрімен жабдықталды (жануарлардың тыныс алуына арналған); б) эксперименттік бокс мәжбүрлі вентиляция жүйесімен жабдықталды. 56Mn радиоактивті ұнтағымен сәулелендіруден кейін егеуқұйрықтардың мүшелері мен ұлпаларындағы радиоактивтілік өлшенді. Эксперименттік жануарларға тозаңдатылған ұнтақтағы нейтронмен белсендірілген 56Mn сәулеленуінің ішкі дозаларын бағалау нәтижелерін салыстыру жүргізілді.
References
Stepanenko V.F., Hoshi M., Bailiff I.K., Ivannikov A.I., Toyoda S., Yamamoto M., Simon S.L., Matsuo M., Kawano N., Zhumadilov Z., Sasaki M.S., Rosenson R.I., Apsalikov K.N. Around Semipalatinsk nuclear test site: Progress of dose estimations relevant to the consequences of nuclear tests. (A summary of 3rd Dosimetry Workshop on the Semipalatinsk nuclear test site area. RIRBM, Hiroshima University, Hiroshima, 9-11 March, 2005). J. Radiat. Res. 2006, Vol. 47, Suppl. A, pp. A1– A13.
Ivannikov A.I., Sanin D., Nalapko M., Skvortsov V.F., Stepanenko V.F., Tsyb A.F., Trompier F., Zhumadilov K. and Hoshi M. Dental Enamel EPR Dosimetry: Comparative Testing of the Spectra Processing Methods for Determination of Radiation-Induced Signal Amplitude. Health Phys. 2010, Vol. 98, No. 2, pp. 345 – 351.
Zhumadilov K., Ivannikov A., Zharlyganova D., Zhumadilov Z., Stepanenko V., Apsalikov K., Rodzi M., Zhumadilova A., Toyoda S., Endo S., Tanaka K., Okamoto T. and M. Hoshi. ESR dosimetry study on population of settlements nearby Ust-Kamenogorsk city, Kazakhstan. Radiat. Environ. Biophys. 2009, Vol. 48, Issue 4, pp. 419 – 425.
Romanyukha A.A., Schauer D.A., Malikov Y.K. Analysis of current assessments and perspectives of ESR tooth dosimetry for radiation dose reconstruction of the population residing near the Semipalatinsk nuclear test site. J. Radiat. Res. 2006, Vol. 47, Suppl. A, pp. A55-A60.
Simon S.L., Baverstock K.F., Lindholm C. A summary of evidence on radiation exposures received near to the Semipalatinsk nuclear weapons test site in Kazakhstan. Health Phys. 2003, Vol. 84 (6), pp. 718-725.
Fattibene P. and Callens F. EPR dosimetry with tooth enamel: A review. Appl. Radiat. Isot. 2010, Vol. 68, pp. 2033-2116.
Bouville A., Chumak V.V., Inskip P.D., Kryuchkov V., Luckyanov N. The Chernobyl accident: Estimation of radiation doses received by the Baltic and Ukrainian cleanup workers. Radiat. Res. 2006, Vol.166 (1), pp. 158-167.
Ikeya M., Ishii H. Atomic bomb and accident dosimetry with ESR natural rocks and human tooth in vivo spectrometer. Appl. Radiat. Isot. 1989, Vol. 40 (10-12), pp. 1021-1027.
Iwasaki M., Miyazawa C., Chida T., Takahashi F., Onai Y. Dental ESR dosimetry of a medical physicist who received occupational radiation exposure for almost 40 y. Health Phys. 2002, Vol. 83 (4), pp.534 – 538.
Tatsumi-Miyajima J., Okajima S. Physical dosimetry at Nagasaki - Europium-152 of stone embankment and electron spin resonance of teeth from atomic bomb survivors. J. Radiat. Res. 1991, Vol. 32 Issue Suppl., pp. 83-98.
Hoshi M., Matsuura M., Hayakawa N., Ito C., Kamada N. Estimation of radiation doses for atomic-bomb survivors in the Hiroshima University Registry. Health Phys. 1996, May, Vol. 70 (5), pp. 735 – 740.
Imanaka T., Endo S., Tanaka K., Shizuma K. Gamma-ray exposure from neutron-induced radionuclides in soil in Hiroshima and Nagasaki based on DS02 calculations. Radiat. Environ. Bioph. 2008, Vol. 47, Issue 3, pp. 331–336.
Kerr G.D., Egbert S.D., Al-Nabulsi I., Bailiff I.K., Beck H.L., Belukha I.G., Cockayne J.E., Cullings H.M., Eckerman K.F., Granovskaya E., Grant E.J., Hoshi M., Kaul D.C., Kryuchkov V., Mannis D., Ohtaki M., Otani K., Shinkarev S., Simon S.L., Spriggs G.D., Stepanenko V.F., Stricklin D., Weiss J.F., Weitz R.L., Woda C., Worthington P.R., Yamamoto K., Young R.W. Workshop report on atomic bomb dosimetry – review of dose related factors for the evaluation of exposures to residual radiation at Hiroshima and Nagasaki. Health Phys. 2015, Vol. 109, No. 6, pp. 582 – 600.
Kerr G.D., Stephen D., Egbert S.D., Al-Nabulsi I., Beck H.L., Cullings H.M., Endo S., Hoshi M., Imanaka T., Kaul D.C., Maruyama S., Reeves G.I., Ruehm W., Sakaguchi A., Simon S.L., Spriggs G.D., Stram D.O., Tonda T., Weiss J.F., Weitz R.L., Young R.W. Workshop report on atomic bomb dosimetry – residual radiation exposure: recent research and suggestions for future studies. Health Phys. 2013, Vol. 105, No. 2, pp. 140 – 149.
Imanaka T., Endo S., Kawano N., Tanaka K. Radiation exposure and disease questionnaires of early entrants after the Hiroshima bombing. Rad. Prot. Dosim. 2012, Vol. 149, No. 1, pp. 91 – 96.
Stepanenko V., Rakhypbekov T., Otani K., Endo S., Satoh K., Kawano N., Shichijo K., Nakashima M., Takatsuji T., Sakaguchi A., Kato H., Onda Y., Fujimoto N., Toyoda S., Sato H., Dyussupov A., Chaizhunusova N., Sayakenov N., Uzbekov D., Saimova A., Shabdarbaeva D., Skakov M., Vurim A., Gnyrya V., Azimkhanov A., Kolbayenkov A., Zhumadilov K., Kairikhanova Y., Kaprin A., Galkin V., Ivanov S., Kolyzhenkov T., Petukhov A., Yaskova E., Belukha I., Khailov A., Skvortsov V., Ivannikov A., Akhmedova U., Bogacheva V., Hoshi M. Internal exposure to neutron-activated 56Mn dioxide powder in Wistar rats - Part 1. Dosimetry. Radiat. Environ. Biophys. 2017, Vol. 56, Issue 1, pp. 47 – 54.
Stepanenko V.F., Rakhypbekov T.K., Kaprin A.D., Ivanov S.A., Otani K., Endo S., Satoh K., Kawano N., Takatsuji T., Nakashima M., Shichijo K., Sakaguchi A., Kato H., Onda Y., Fujimoto N., Toyoda S., Sato H., Kolyzhenkov T.V., Petukhov A.D., Dyussupov A.A., Chaizhunusova N.Z., Sayakenov N.B., Uzbekov D.E., Saimova A.Z., Shabdarbaeva D.M., Pivina L.N., Skakov M.K., Vurim A.D., Gnyrya V.S., Azimkhanov A.C., Kolbayenkov A.N., Zhumadilov K.S., Kairkhanova Y.O., Yaskova E.K., Belukha I.G., Skvortsov V.G., Ivannikov A.I., Khailov A.M., Akhmedova U.A., Bogacheva V.V., Anokhin Y.N., Orlenko S.P., Hoshi M. Irradiation of experimental animals by neutron activated dust: development and realization of the method—first results of international multicenter study. Radiation and Risk, 2016, Vol. 25, pp. 111–125.
Shichijo K., Fujimoto N., Uzbekov D., Kairkhanova Y., Saimova A., Chaizhunusova N., Sayakenov N., Shabdarbaeva D., Aukenov N., Azimkhanov A., Kolbayenkov A., Mussazhanova Z., Niino D., Nakashima M., Zhumadilov K., Stepanenko V., Tomonaga M., Rakhypbekov T., Hoshi M. Internal exposure to neutron-activated 56Mn dioxide powder in Wistar rats – Part 2: pathological effects. Radiat. Environ. Biophys. 2017, Vol. 56, Issue 1, pp. 55 – 61.
Shichijo K., Fujimoto N., Uzbekov D., Kairkhanova Y., Saimova A., Chaizhunusova N., Sayakenov N., Shabdarbaeva D., Aukenov N., Azimkhanov A., Kolbayenkov A., Mussazhanova Z., Niino D., Nakashima M., Zhumadilov K., Stepanenko V., Tomonaga M., Rakhypbekov T., Hoshi M. Erratum to: Internal exposure to neutron-activated 56Mn dioxide powder in Wistar rats – Part 2: pathological effects. Radiat. Environ. Biophys. 2017, Vol. 56, Issue 1, pp. 203 – 204.
