Түзу ағынды гидротурбинаның негізгі сипаттамаларын зерттеу.
Кілт сөздер:
гидротурбина, қалақша, COMSOL мультифизика, көтеру күші, тарту күші, көтеру коэффициенті, тарту коэффициентіАңдатпа
Мақалада түзу ағынды гидротурбина қалақшаларының тиімді нұсқасын анықтау мақсатында жүргізілген зерттеу жұмыстарының нәтижелері келтірілген. Гидротурбинаның энергия тиімділігін жоғарылату қалақшаларының конфигурациясымен тікелей байланысты болып табылады. Зерттеу жұмысы сандық әдіспен COMSOL Multiphysics қолданбалы бағдарламалар пакетінде жүзеге асырылды. Су ағысының қозғалысын Навье-Стокс теңдеулері сипаттайды. Ағынның сандық зерттелуі Рейнольдс бойынша орташаланған Навье-Стокс (Reynolds Averaged Navier Stokes) әдісін қолдану арқылы жүзеге асырылады. Гидротурбина қалақшаларын итеруші су ағысының тиімді атқылау бұрышы анықталып, қалақшалардың тиімді орналасуы, қалақшалар арасымен ағып өтетін су жылдамдығының өзгерісі мен қысымдарының таралулары зерттелді. Қалақшаларға әсер ететін көтеруші және кедергі күштері, олардың коэффициенттері анықталды. Зерттеу нәтижелері негізінде жоғары энергия тиімділігіне ие гидротурбина қалақшаларының оптималды конфигурациялары анықталды.
References
" 1 Koshumbayev M., Yerzhan A. The innovative design of free-flow hydraulic turbine small hpp. Proceeding of the 2nd International conference on Innovative trends in multidisplinary academic research, Istanbul, Turkey, 2015, pp.55.
Turalina D. E., Bossinov D. Zh. Theoretical and experimental investigations to define optimal parameters of straight-flow turbine for non-dam hydro power station. KazNU Bulletin. Series Mathematics, Mechanics, Informatics, 2015, Vol. 84, pp. 124 – 131.
COMSOL Multiphysics User’s Guide. 2012, 1292 p.
Bystritskiy G.F., Gasangadzhiyev G.G., Kozhichenkov V.S. Obshchaya energetika. Proizvodstvo teplovoy i elektricheskoy energii: Uchebnik. 2017, Moscow, Knorus, 410 p. [in Russian]
Stesina S.P. Gidravlika, gidromashini i gidropnevmoprivod: Ucheb. posobie dlya vyzov. 2007, Moscow, Akademiya, 336 p. [in Russian]
Bashta T.M., Rydnev S.S., Nekrasov B.B. Gidravlika, gidromashini i gidroprivodi: Ycheb. dlya vyzov. 2010, Moscow, Alyans, 423 p. [in Russian]
Loytsyanskii L.G. Mechanics of liquids and gases. 1987, Moscow, Science, 840 p. [in Russian]
Kazakbay G.B., Turalina D.E. Research of the influence of lift force in accordance with the attack angle of water flow on the hydro wheel blades. Proceeding of the V International Farabi readings. International scientific conference of students and young scientist, Almaty, Kazakhstan, 2018, pp.60.
Peter Lyu. How Do I Compute Lift and Drag. Available at: http://www.comsol.com/blogs/how-do-i-compute-lift-and-drag
"
