Иондаушы сәулеленудің SNC стеатит керамикасының диффузды шағылу спектрлеріне әсері.
DOI:
https://doi.org/10.31489/2022No4/22-27Кілт сөздер:
SNC типті стеатит керамикасы, диффузиялық шағылу, гамма-сәулелену, no-гамма-сәулелену, V типті кемтік орталықтарыАңдатпа
Берілген мақалада оптикалық спектроскопия әдісімен, яғни диффузды шағылу әдісімен 60Сo көзінің гамма-сәулеленуінің жоғары дозаларымен және аралас реакторлық no-гамма-сәулеленумен сәулелендірілген SNC типті стеатиттік керамикадағы радиациялық ақаулар зерттелген. Диффузды шағылу спектрлерінің нәтижелерін талдау кейбір құрылымдық ақаулардың гамма-сәулелену кезінде пайда болатынын көрсетті. Бұл спектрдің ультракүлгін аймағында байланыспаған оттегі атомдарының және E1 орталықтары, (электронды ұстайтын үш үйлестірілген кремний атомы) бос орындар болып табылады. Спектрдің көрінетін аймағында кемтік орталықтарының түрлері әр түрлі байқалған. Көрінетін спектр аймағында спектрді гауссиандарға жіктегеннен кейін спектрдің бұл аймағында гамма-сәулеленумен салыстырғанда кемтік орталықтарының (O-ME, me-металл) әр түрлі типтері қосымша түзілетіні анықталды. No-гамма-сәулелену реакторында мұндай құрылымдық ақауларды алу тиімділігі гамма-сәулеленумен сәулелендірілген үлгілермен салыстырғанда жоғары болды.
References
"1 Gasanov E.M., Chan K.G., Saidakhmedov K.Kh. Action of a high dose of γ-rays on steatite ceramic. Atomic Energy, 1996, Vol. 80, No. 2, pp. 127–130.
Ashurov M.Kh., Nuritdinov I., Saidakhmedov K.H. Radiative defect formation in steatite ceramics. Doklady AN RUz, 2021, No.3, pp.10-14. [in Russian]
Belov N.V. Essays on structural mineralogy. Moscow, Nedra. 1976, 344 p. [in Russian]
Avetikov V.G., Zinko E.I. Magnesia electroceramics. Moscow, Energiya, 1973, pp.77 – 79. [in Russian]
Myagkova E.S., Tlekhusezh M.A. Reagent and radiation resistance of ceramics. Nauchnoe obozreniye. Pedagogical Sciences, 2019, No. 4, pp.77 – 79. [in Russian]
Brekhovskikh S.M., Tyulkin V.A. Radiation-induced centers in inorganic glasses. Moscow, Ehnergoatomizdat, 1988, 200 p. [in Russian]
Silin A. R., Trukhin A. N. Point defects and elementary excitations in crystalline and vitreous SiO2. Riga, Zinatne, 1985, 242 p.[in Russian]
Saidakhmedov K Kh., Nuritdinov I. Investigation of Radiation Defects in Steatite Ceramics SK-1 and SNC by the EPR Method. Proceeding of the XIV Intern. Conf. «Solid state physics, functional materials and new technologies», Bishkek. 2018, pp.144 – 146.
Tanaka K., Kamiya K., Matsnoka M., et al. ESR-study afolf-gel-derived amorphous Fe2O3-SiO2 system. J.Non.Cryst.Sol., 1987, Vol.94, No. 3, pp.365–373. doi:10.1016/s0022-3093(87)80071-6
Bilan O.N., Voropay E.S., Gorbachev S.M., Solovyeva N.D. Luminescence of radiation-oxidized iron in silicate and quartz glasses. Journal of applied spectroscopy, 1989, 51 (4), p.244-248. [in Russian]
Mironova N.A., Ulmanis U.A. Radiation Defects and Metal Ions of the Iron Group in Oxides. Riga. Zinatne. 1988, 202 p. [in Russian]
Ashurov M. Kh., Amonov M.Z., Nuritdinov I., Saidakhmedov K.Kh. Diffuse reflection spectra of irradiation SK-1. Atomic energy, 2012, Vol. 111, No.4, рp. 301–304.
Boksha O.N., Grum-Grkimaylo S.V. Investigation of the optical spectra of crystals with ions of the iron group at room and low temperatures. Moscow, Nauka, 1972, 99 p. [in Russian]"
