Оптикалық талшықты қолдануымен карьер бортының тұрақтылығын бақылауға арналған бағдарламалық-аппараттық кешен
DOI:
https://doi.org/10.31489/2024No1/104-113Кілт сөздер:
талшықты-оптикалық датчик, бақылау жүйесі, ашық тау-кен жұмыстары, карьер, қауіпсіздік, тау-кен өндірісі, оптикалық талшық, деформация, ығысуАңдатпа
Оптикалық талшықты қолдануымен карьер бортының тұрақтылығын бақылауға арналған бағдарламалық-аппараттық кешен
Берілген мақалада борттар мен жиектердің құлауының негізгі себебі болып табылатын карьерлердегі ауысымдық мониторинг жүйесін енгізу туралы шешімдер қарастырылған. Карьердің қауіпсіздігі мен үздіксіз бақылауын қамтамасыз ету үшін талшықты-оптикалық датчиктер қолданылды. Бұл датчиктер бір режимді оптикалық талшықтарды қолдануымен жасалған, бұл тау массивінің 30-50 км радиуста жылжуын дәл бағалауға мүмкіндік береді. Тау массивінде болып жатқан деформациялар мен ығысу процестерін жан-жақты талдау үшін жете зертханалық зерттеулер жүргізілген. Нәтижесінде бұл зерттеулердің нәтижелері карьерлердің тиімділігін едәуір арттыруға және төтенше жағдайлардың ықтималдығын азайтуға мүмкіндік береді.
References
Ozhigin S.G., Ozhigina S.B., Ozhigin D. Method of Computing Open Pit Slopes Stability of Complicated-Structure Deposits. Journal of the Polish Mineral Engineering Society (Inzynieria Mineralna), 2018, 41(1), pp. 203 - 207. https://doi.org/10.29227/IM-2018-01-32
Dorokhov D.V., Nizametdinov F.K., Ozhigin S.G. et al. A Technique for Surveying of Ground Surface Deformations in Mine Fiel. Journal of Mining Science. 2018, Vol.54 (5), pp. 874–882. https://doi.org/10.1134/S1062739118055011
Sannikova A.P., Bazykina L.R., Ozhigin S. Methodology for effective determination of rock jointing in calculation of open pit edges. Journal of Industrial Pollution Control, 2017, Vol.33. pp. 852 – 855. https://www.researchgate.net/publication/318272335_Methodology_for_effective_determination_of_rock_jointing_in_calculation_of_open_pit_edges/references
Ozhygin D., Šafář V., Dorokhov D., Ozhygina S., Ozhygin S., Staňková H. Terrestrial photogrammetry at the quarry and validating the accuracy of slope models for monitoring their stability. Proceeding of the IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 2021, Vol. 906(1), pp. 012062. https://doi.org/10.1088/1755-1315/906/1/012062
Yugay V.V., Madi P.Sh., Ozhigina S.B., Gorokhov D.A., Alkina A.D. Questions of application of fiber-optic sensors for monitoring crack growth during rock deformations. Actual Problems of Radiophysics International Conference (APR 2021) Conference Series. Journal of Physics, 2021, 2140 pp. 012037. https://doi.org/10.1088/1742-6596/2140/1/0120373
Mekhtiyev A.D., Yurchenko A.V., Kalytka V.A., Neshina Y.G., Alkina A.D., Madi, P.Sh. A Fiber-Optic Long-Base Deformometer for a System for Monitoring Rocks on the Sides of Quarries. Tech. Phys. Lett., 2022, Vol.48, Is. 4, pp. 207 – 209. https://doi.org/10.1134/S1063785022070057
Yugay V., Mekhtiyev A., Madi P., Neshina Y., Alkina A., Gazizov F., Afanaseva O., Ilyashenko S. Fiber-Optic System for Monitoring Pressure Changes on Mine Support Elements. Sensors, 2022, Vol. 22(5), pp.1735. https://doi.org/10.3390/s22051735
Madi P.Sh., Аlkina А.D., Yurchenko A.V., Mekhtiyev A.D., Aimagambetova R.Zh. Automated system hardware and software control complex. Kazan State Power Engineering University Bulletin, 2022, Vol. 14. No. 3(55), pp. 126-143. https://cyberleninka.ru/article/n/apparatno-programmnyy-kompleks-dlya-kontrolya-smescheniya-bortov- karierov/viewer
Ozhigin S., Ozhigina S., Ozhigin D. Method of Computing Open Pit Slopes Stability of Complicated-Structure Deposits Journal of the Polish Mineral Engineering Society. Inzynieria Mineralna, 2018, Vol. 41(1), pp. 203-207. https://doi.org/10.29227/IM-2018-01-32
Mehtiyev A.D., Yurchenko A.V., Neshina E.G., Alkina A.D., Madi P. Physical bases of pressure sensors creation on the basis of light refractive index change at optical fibre microbending. News of higher educational institutions: Physics, 2020, Vol.63, No.2, pp. 129 – 136. https://doi.org/10.17223/00213411/63/2/129 [in Russian]
Liu, X.-H & Wang, C. & Liu, Tongyu & Wei, Y.-B & Lu, J.-S. Fiber grating water pressure sensor and system for mine. Acta Photonica Sinica, 2009, Vol. 38, No.1, pp.112-114. https://m.researching.cn/articles/OJc862bfb9be78ec56
Kumar Atul, Kumar Dheeraj, Singh U., Gupta P S., Shankar Gauri. Optimizing fibre optics for coal mine automation International Journal of Control and Automation, 2011, Vol. 4, No.3, рр. 63 – 70. https://article.nadiapub.com /IJCA/vol4_no3/2.pdf
Madjdabadi B., Valley B., Dusseault M.B., Kaiser P.K. Numerical study of grout–rock mass interaction effect on distributed optical fibre sensor measurements. Proceedings of the 7th Intern. Conf. on Deep and High Stress Mining, Australian Centre for Geomechanics, Perth., 2014, pp. 457-468. https://doi.org/10.36487/ACG
Yiming Zhao, Nong Zhang and Guangyao Si. A Fiber Bragg Grating-Based Monitoring System for Roof Safety Control in Underground Coal Mining. Journal List Sensors (Basel), 2016, Vol.16(10), pp. 1759. https://doi.org/10.3390/s16101759
Hu T., Hou G., Li Z. The Field Monitoring Experiment of the Roof Strata Movement in Coal Mining Based on DFOS Sensors, 2020, Vol. 20(5), pp. 1318. https://doi.org/10.3390/s20051318
Lanciano Ch., Salvini R. Monitoring of deformation and temperature in a career with the help of distributed fiber-optic Brillouin sensors. Sensors, 2020, Vol. 20(7), pp.1924. https://doi.org/10.3390/s20071924
