Машиналардың металл бөлшектерінің контактілік потенциалдар айырмасына қоршаған ортаның әсері
DOI:
https://doi.org/10.31489/2019No1/99-108Кілт сөздер:
электрондардың шығу жұмысы, байланыс потенциалының айырмасы, металл, бет, температура, қысым, ылғалдылықАңдатпа
Берілген жұмыста машиналардың металл бөлшектерінің электронының шығу жұмысы мен контактілік потенциалдар айырмасына қоршаған ортаның әсері қарастырылған. Кельвин-Зисман әдісімен Al, Ti және Ni үлгілеріндегі контактілік потенциалдар айырмасын әр түрлі температура, қысым және ауаның салыстырмалы ылғалдылығы, сондай-ақ қоршаған ортаның тепе-тең емес және тепе-тең жағдайларында өлшеуді қамтитын тәжірибелік зерттеулер жүргізілді. Контактілік потенциалдар айырмасын өлшеу «Поверхность-11» құрылғысында жүргізілді. Атмосфералық параметрлер HAMA EWS-800 сандық метеорологиялық станциясы көмегімен өлшенді. Металдардың контактілік потенциалдар айырмасын өлшеу нәтижелері математикалық статистика әдістерімен өңделді. Эксперименттік зерттеулердің нәтижелері контактілік потенциалдар айырмасы және металды үлгілерден электронның шығу жұмысының қоршаған ортаның температурасының өзгеруіне тікелей әсерін көрсетті, олар орташа корреляциялық тәуелділікке ие. Атмосфералық қысым мен ауаның салыстырмалы ылғалдылығы зерттелетін металдардың контактілік потенциалдар айырмасы мен металды үлгілерден электрондардың шығу жұмысына әлсіз әсерін тигізетіндігі анықталды, олардың әсерін ескермеуге болады. Қоршаған ортаның тепе-тең емес және тепе-тең жағдайларының металдардың контактілік потенциалдар айырмасы және металды үлгілерден электрондардың шығу жұмысына әсері зертелді. Қоршаған ортаның тепе-тең емес жағдайында контактілік потенциалдар айырмасы төмендейтінін (электронның шығу жұмысы артатынын) анықтайтын нәтижелер алынды, сонымен қатар өлшеу нәтижелерінің орташа квадраттық ауытқуының артатыны анықталды. Жоғарыда келтірілген зерттеулер негізінде металдардың контактілік потенциалдар айырмасын зертханалық жағдайларда өлшеу ұсынылады.
References
"1 Oleshko V.S., Yurov, V.M., Fluctuation of the contact potential difference in the determination of the electrons work function from the structural materials of the ionization method. Proceedings of the 10th Intern. Conf. ""Chaos and structures in nonlinear systems. Theory and experiment"". Almaty, al-Farabi KazNU. 2017, pp. 165 – 169.
Vladimirov A.F. Thermodynamic, crystallographic and defect-deformation aspects of changes in the electrons work function. Diss. ... candidate of phys.-math. scien. Ryazan, Ryazan state agricultural Academy, 2001. 211 p.
Shebzukhova I.G., Arefev L.P. Anisotropy of electron work function of 3d metal crystals. Proc. of the Russian Academy of Sciences. Series physical. 2015, Vol. 79, No. 6, pp. 896 – 899.
Foreyt I. Capacitive sensors of non-electric quantities. Translated from the Czech. V.I. Dmitriev Library on automation. Moscow-Leningrad.: Publish. House ""Energy"", 1966, 160 p.
Mamonova M.V., Kozhakhmetov S.Z., Fomin P.A. Calculation of electrons work function from the surface of copper and tungsten during adsorption of monolayer ferromagnetic films. Bulletin of Omsk University. 2017, No. 2 (84), pp. 51 – 55.
Markov A.A. Electron work function and metal antifriction. Moscow: Moscow State Institute of Radiotechnics, electronics and automation (Tech. Un-t), 2004, 207 p.
Babich A.V., Pogosov V.V., Reva V.I. Calculation of the probability of capture of positrons by vacancy, metal vacancy and assessment of contribution to the electrons work function and positrons. Physics of metals and metallography. 2016, Vol. 117, No. 3, pp. 215 – 223.
Rahemi R., Li D. Variation in electron work function with temperature and its effect on the young's modulus of metals. Scripta Materialia. 2014, Vol. 99, pp. 41 – 44.
T. Durakiewicz, A.J. Arko, J.J. Joyce, et al. Thermal work function shifts for polycrystalline metal surfaces. Surface Science. 2001, Vol. 478, Issues 1-2, pp. 72 – 82.
Matosov M.V. Physics of the electron work function. Moscow, MAI, 1989, 180 p.
Surovoy E.P., Titov I.V., Bugerko L.N. Contact potential difference for lead, silver and thallium azides. Proceedings of Tomsk Polytechnic University. 2005, Vol. 308, No. 2, pp. 79 – 83.
Loskutov S.V. Regularities of formation of energy relief of metal surface. Visnyk Zaporzhia sovereign University. 1999, No. 1, pp. 138 – 142.
Babich A.V., Pogosov V.V. The electron work function and the surface tension of a metal surface with a dielectric coating. Physics of metals and metallography. 2008, Vol. 106, No. 4, pp.346 – 354.
Koritsky Yu.V., Pasynkov V.V., Tareev B.M., et al. Handbook of electrical materials. Vol.1. Moscow, Energoatomizdat, 1986, 368 p.
Oleshko V.S., Samoylenko V.M. Application of the device for measuring the contact potential difference ""Surface-11"" in nondestructive testing of machine parts. Defense complex — scientific and technical progress of Russia. 2011, No. 2, pp. 3 – 6.
Nochovnaya N.A., Nikitin Ya.Yu., Savushkin A.N. Investigation of changes in the surface properties of titanium alloy blades after chemical treatment of carbon-containing contaminants. Bulletin of the Moscow aviation Institute. 2019, Vol. 26, No. 1, pp. 236 – 243.
Betsofen S.Ya., Osintsev O.E., Knyazev M.I., Dolgova M.I., Kabanova Yu.A. Quantitative phase analysis of alloys of the system Al-Cu-Li-Mg. Bulletin of the Moscow Aviation Institute. 2016, Vol. 23, No.4, pp. 181 – 188.
"
